Karpal Tünel Sendromu Nedir?

Karpal Tünel Sendromu (KTS), el bileğindeki karpal tünel adı verilen dar kanaldan geçen median sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkan, ağrı, uyuşma, karıncalanma ve güç kaybıyla kendini gösteren bir sinir sıkışma rahatsızlığıdır.

Karpal Tünel Anatomisi:

El bileğinde, kemikler ve transvers karpal ligament tarafından oluşturulan dar bir kanal.
İçerisinde median sinir ve fleksör tendonlar bulunur.
Median sinir, başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının yarısının duyusunu ve bazı kasların hareketini kontrol eder.

Sinir Sıkışması Durumunda:

Median sinir baskı altına girer.
Parmaklarda uyuşma, güç kaybı ve refleks azalması meydana gelir.

Karpal Tünel Sendromu Neden Olur?

Tekrarlayan El Hareketleri:
Klavye, mouse kullanımı, el işi, dikiş-nakış, marangozluk gibi aktiviteler.
Özellikle el bileğini sürekli bükülü pozisyonda kullanmak.
Travmalar:
El bileği kırıkları, çıkıkları veya yumuşak doku hasarları.
Kemik ve bağ dokusunun şeklinin değişmesi sonucu sinir basısı oluşabilir.
Hormonal ve Metabolik Değişiklikler:
Hamilelik ve menopoz döneminde sıvı tutulumu nedeniyle kanalda daralma.

Diyabet, hipotiroidi gibi metabolik hastalıklar.

İnflamatuvar Hastalıklar:
Romatoid artrit, gut gibi hastalıklar sinir sıkışmasına yol açabilir.
Kitle ve Anatomik Varyasyonlar:
Kist, tümör veya anatomik yapı farklılıkları nedeniyle median sinire bası olabilir.

Risk Grupları:

30-60 yaş arası bireyler.
Ofis çalışanları, terziler, müzisyenler, marangozlar, kasiyerler.
Diyabet, tiroid hastalığı veya romatizmal hastalığı olan kişiler.
Gebeler (özellikle son trimesterde geçici olarak görülebilir).

Karpal Tünel Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

Başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının yarısında uyuşma ve karıncalanma.
El bileği ve avuç içinde ağrı (genellikle gece artar).
Parmaklarda güçsüzlük, özellikle başparmak hareketlerinde zorlanma.
Elin aniden boşalması (objeleri sık sık düşürme).
Gece uykudan uyandıran ağrı ve uyuşma.
İlerleyen vakalarda başparmak kaslarında zayıflama ve incelme (tenar atrofi).

Ayırt Edici Özellik:

Uyuşma, serçe parmakta hissedilmez çünkü bu parmağın duyusu ulnar sinir tarafından sağlanır.

Karpal Tünel Sendromunda İlk Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?

El Bileğini Dinlendirme:
Ağrı ve uyuşma başladığında el bileği dinlendirilmelidir.

Özellikle tekrarlayan hareketlerden kaçınılmalıdır.

Bileklik (Ortez) Kullanımı:
Gece kullanımı için özel olarak tasarlanmış karpal tünel atelleri median sinire baskıyı azaltır.
Soğuk Uygulama:
Şişlik ve inflamasyonu azaltmak için 15-20 dakika buz uygulaması yapılabilir.
El Bileği Pozisyonlaması:
El bileği nötr pozisyonda tutulmalıdır (ne bükülü ne gerili).

İlaç Kullanımı:

NSAID (Non-Steroidal Anti-Inflamatuvar İlaçlar) ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir (doktor önerisiyle).

Evde Yapılabilecek Egzersizler:

El ve bilek germe egzersizleri.
Median sinir kaydırma egzersizleri.

Karpal Tünel Sendromunun Tanısı Nasıl Konulur?

Anamnez (Hasta Hikayesi):
- Belirtilerin süresi, şiddeti ve hangi aktivitelerle arttığı sorgulanır.
- Mesleki geçmiş, tekrarlayan el bileği hareketleri ve kronik hastalıklar değerlendirilir.
Fiziksel Muayene:
- Tinel Testi: Median sinirin geçtiği bilek bölgesine vurulduğunda elektriklenme hissi oluşması.
- Phalen Testi: El bileklerini 60 saniye boyunca bükülü pozisyonda tutarken uyuşma veya karıncalanma hissedilmesi.
- Durkan Testi: Karpal tünel üzerine bası uygulandığında belirtilerin tetiklenmesi.
Görüntüleme Yöntemleri:
- Ultrason: Median sinirin sıkışma alanını ve çevresindeki dokuları değerlendirir.

MR (Manyetik Rezonans): Sinir sıkışmasına yol açan yapısal anormallikleri tespit eder.

Elektromiyografi (EMG) ve Sinir İletim Çalışması (NCS): Median sinirin iletim hızını ölçerek sıkışma derecesini değerlendirir.

Karpal Tünel Sendromunun Evreleri Nelerdir?

Evre 1 (Hafif Evre):
- Gece uyuşmaları ve karıncalanmalar başlar.
- Dinlenme ile semptomlar geçici olarak hafifler.
Evre 2 (Orta Evre):
- Günlük aktivitelerde uyuşma ve karıncalanma artar.
- Başparmak kaslarında hafif güç kaybı başlar.
Evre 3 (İleri Evre):
- Sürekli uyuşma, karıncalanma ve ağrı oluşur.
- Başparmak kaslarında zayıflama ve atrofi görülür.
- Cerrahi müdahale gerektirebilir.

Karpal Tünel Sendromu Ne Kadar Sürede İyileşir?

Hafif vakalarda 3-6 hafta içerisinde konservatif tedaviyle iyileşme sağlanabilir.
Orta düzeyde sinir sıkışmalarında 2-3 ay boyunca fizyoterapi gerekebilir.
İleri evre vakalarda cerrahi sonrası iyileşme süresi 3-6 ayı bulabilir.

Not: Diyabet ve romatizmal hastalıklarda iyileşme süresi daha uzun olabilir.

Karpal Tünel Sendromunda Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi:
- Fizyoterapi ve Rehabilitasyon:
- El bileği hareket açıklığını artırmak ve median sinir üzerindeki baskıyı azaltmak için özel egzersizler uygulanır.

Sinir mobilizasyon egzersizleri ile median sinirin kayganlığı artırılır.

Manuel Terapi:
El bileğinde median sinire bası yapan yapıların mobilizasyonu sağlanır.
Bilgisayar Destekli Traksiyon (BTT):
El bileği eklemine hafif çekme kuvveti uygulanarak sinir üzerindeki bası azaltılır.
ESWT (Şok Dalga Tedavisi):
Sinir çevresindeki yumuşak dokulara düşük yoğunluklu akustik dalgalar verilerek dolaşım artırılır.
PRP (Platelet-Rich Plasma) Enjeksiyonu:
Sinir çevresine PRP enjekte edilerek iyileşme süreci desteklenir.
Kortikosteroid Enjeksiyonu:
Median sinirin geçtiği bölgeye kortizon enjeksiyonu ile inflamasyon azaltılır.
Medikal Tedavi:
NSAID ilaçlar (ibuprofen, naproksen) ağrı ve inflamasyonu azaltır.
B vitamini kompleksleri sinir sağlığını destekler.

Cerrahi Tedavi:

Cerrahi müdahale, konservatif tedavilerle başarı sağlanamayan ve ileri evre sinir hasarı gelişen vakalarda tercih edilir.

Ameliyat Türleri:

Açık Karpal Tünel Cerrahisi:
Bilekte küçük bir kesi ile transvers karpal ligament kesilir.
Endoskopik Cerrahi (Kapalı Yöntem):
Minimal invaziv teknikle daha küçük kesi açılarak ligament gevşetilir.

Ameliyat Sonrası:

İlk 1 hafta el bileği atelle desteklenir.
2-4 hafta içerisinde hafif egzersizlere başlanır.
3 ay sonunda tam iyileşme hedeflenir.

Karpal Tünel Sendromunda Uygulanan Egzersizler Nelerdir?

Median Sinir Kaydırma Egzersizleri: Sinirin tünel içinde rahat hareket etmesini sağlar.
Bilek Germe Egzersizleri: El bileği fleksör kaslarını gevşetir.
Tendon Kaydırma Egzersizleri: Tendon hareketliliğini artırır.
Propriyoseptif Egzersizler: Elin ince motor becerilerini geliştirir.
Thera-Band Egzersizleri: El bileği çevresindeki kasları güçlendirir.

Uyarı: Egzersizler fizyoterapist gözetiminde yapılmalıdır.

Karpal Tünel Sendromundan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Klavye ve mouse kullanırken el bileğini düz tutun.
Uzun süreli el bileği kullanımlarında molalar verin.
El bileğini aşırı bükerek çalışmaktan kaçının.
Ergonomik çalışma alanı oluşturun.
El bileği esneklik ve güçlendirme egzersizleri yapın.

Hastaların Karpal Tünel Sendromu Deneyimleri Nelerdir?

İlk başlarda geceleri uyuşma ve karıncalanma ile başlayan rahatsızlık hissi.
Günlük aktivitelerde nesneleri tutarken zorlanma.
Fizyoterapi sonrası ağrı ve uyuşma şikayetlerinde azalma.
Cerrahi sonrası başparmak hareketlerinde belirgin iyileşme.

Tedavide Fizyoterapinin Rolü Nedir?

Median sinirin hareket kabiliyetini artırmak için mobilizasyon teknikleri uygulanır.
El bileği çevresindeki kas dengesizlikleri düzeltilir.
Sinir kaydırma egzersizleri ile sinirin sıkışma alanında rahatlatılması sağlanır.

Sık Sorulan Sorular

Tedavi Sürecinde Ağrı Olur mu?

Hafif vakalarda ağrı minimaldir. İleri evrelerde median sinirin baskıya uğraması nedeniyle hareket sırasında ağrı oluşabilir.

Günlük Aktiviteleri Ne Zaman Yapmaya Başlanır?

Konservatif tedavi sürecinde 2-4 hafta içinde belirtiler hafifleyebilir. Cerrahi sonrası 6-8 hafta içinde günlük aktivitelere dönülebilir.

Tedavi Sonrası Tekrar Etme Riski Var mı?

Evet, özellikle iş veya yaşam tarzı değişiklikleri yapılmazsa KTS tekrar edebilir.

Karpal Tünel Sendromu Hamilelikte Geçer mi?

Hamilelikte görülen karpal tünel sendromu genellikle doğum sonrası kaybolur.

Karpal Tünel Sendromu İçin Atel Kullanmak Etkili mi?

Evet, özellikle gece kullanılan ateller median sinire olan basıyı azaltarak rahatlama sağlar.

Ameliyat Sonrası Sinir İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Sinir iyileşmesi 3-6 ay sürebilir. İleri düzey sinir hasarında bu süre uzayabilir.