ESWT Nedir?

ESWT (Ekstrakorporeal Şok Dalga Terapisi), vücut dışından uygulanan yüksek enerjili akustik dalgalar aracılığıyla kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarını tedavi eden, invaziv olmayan (cerrahi gerektirmeyen) bir tedavi yöntemidir. Şok dalgaları, problemli bölgeye odaklanarak kan dolaşımını artırır, hücresel yenilenmeyi tetikler ve doku iyileşme sürecini hızlandırır. Genellikle tendinit, topuk dikeni, tenisçi dirseği ve kas yaralanmalarının tedavisinde kullanılır.

ESWT Neden Uygulanır?

ESWT, kas-iskelet sisteminde iyileşme sürecini desteklemek ve ağrıyı azaltmak amacıyla uygulanır. Uygulama nedenleri şunlardır:

Kronik kas-iskelet sistemi ağrıları
Tendon yaralanmaları ve tendinitler (tenisçi ve golfçü dirseği gibi)
Topuk dikeni (plantar fasiit)
Omuzda kalsifik tendinit (kireçlenme kaynaklı ağrı)
Kas spazmları ve bağ dokusu problemleri
Spor yaralanmaları sonrası iyileşme sürecini hızlandırmak

ESWT Tedavisi Gerektiren Durumların Belirtileri Nelerdir?

ESWT tedavisi gereken durumların belirtileri şunlardır:

Hareket sırasında veya sonrasında artan ağrı
İlgili bölgede şişlik ve hassasiyet
Uzun süre devam eden kas-iskelet ağrıları
Eklem hareketlerinde kısıtlılık
Kaslarda sertlik ve spazm
Ayak tabanında veya dirsekte yoğun ağrı (topuk dikeni, tenisçi dirseği gibi)

ESWT Tedavisi İçin İlk Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?

Ağrı ortaya çıktığında hareketi sınırlandırın ve bölgeyi dinlendirin.
Şişlik ve inflamasyon varsa ilk 48 saat boyunca soğuk uygulama yapabilirsiniz.
Ağrı devam ediyorsa fizyoterapiste başvurarak ESWT tedavisi gerekip gerekmediğini öğrenin.
Evde kendi kendinize uygulamaya çalışmayın; bu tedavi uzmanlık gerektirir.

ESWT Tanısı Nasıl Konulur?

ESWT gereksinimi şu aşamalarla değerlendirilir:

Hasta Öyküsü (Anamnez): Ağrının başlangıcı, şiddeti ve süresi sorgulanır.
Fiziksel Muayene: Ağrılı bölge palpasyon ile değerlendirilir.
Görüntüleme Yöntemleri: MR, röntgen veya ultrason kullanılarak kireçlenme, ödem veya doku hasarı araştırılır.
Fonksiyonel Testler: Hareket açıklığı ve kas gücü değerlendirilir.

ESWT Uygulamasının Evreleri Nelerdir?

ESWT tedavisi şu aşamalardan oluşur:

Hazırlık Evresi: Hasta, ağrılı bölgeyi rahat bir pozisyonda konumlandırır.
Uygulama Evresi: Cihaz yardımıyla şok dalgaları hedef bölgeye iletilir (10-20 dakika).
İyileşme Evresi: Seans sonrası hasta dinlenir ve ağrı seviyesi değerlendirilir.
Takip Evresi: Tedavi süreci ilerledikçe semptomlar takip edilir ve gerekirse ek seanslar planlanır.

ESWT Tedavisi Ne Kadar Sürede Sonuç Verir?

Akut durumlarda 3-5 seans arasında sonuç alınabilir.
Kronik vakalarda 6-8 seans gerekebilir.
Seanslar genellikle haftada 1 veya 2 kez uygulanır.
İlk seanstan itibaren ağrıda azalma gözlemlenebilir; ancak tam iyileşme için sürecin tamamlanması önemlidir.

ESWT Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

ESWT tedavisi, ağrının kaynağına ve hastanın ihtiyaçlarına göre farklı türlerde uygulanabilir:

Odaklanmış (Fokal) ESWT: Yüksek enerjili dalgalar, belirli bir noktaya yoğunlaşır. Kireçlenme ve kronik tendon yaralanmalarında etkilidir.

Dağılmış (Radial) ESWT: Düşük enerjili dalgalar, daha geniş bir alanı etkiler. Kas spazmları ve yüzeysel doku problemlerinde tercih edilir.

Kombine ESWT: Hem fokal hem radial tekniklerin birlikte kullanıldığı tedavi yöntemidir.

ESWT Sonrası Hastalıktan Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Tedavi sonrası doktorun önerdiği egzersizleri düzenli yapmak
Kas-iskelet sistemini zorlayıcı hareketlerden kaçınmak
Duruş bozukluklarını düzeltmek için ergonomik önlemler almak
Gerekirse düzenli olarak fizyoterapiste kontrole gitmek

Hastaların ESWT Deneyimleri Nelerdir?

ESWT tedavisi alan hastalar, genellikle şu deneyimleri paylaşır:

İlk seanstan itibaren ağrının hafiflediğini hissetmek Uzun süredir geçmeyen ağrıların tedaviyle azalmaya başlaması
Hareket kabiliyetinde belirgin artış
Özellikle topuk dikeni ve tenisçi dirseği gibi durumlarda hızlı iyileşme

Tedavide Fizyoterapistin Rolü Nedir?

Fizyoterapistler, ESWT tedavisini planlama ve uygulama sürecinde önemli bir rol oynar:

Ağrının kaynağını tespit eder ve ESWT için uygunluk değerlendirir.
Tedavi sürecini planlayarak şok dalgalarının doğru şekilde uygulanmasını sağlar.
Tedavi sonrası hastaya özel egzersiz programları hazırlar.
ESWT sonrası hareket kabiliyetini artırmak için destekleyici teknikler uygular.

Sık Sorulan Sorular

Tedavi Sürecinde Ağrı Olur mu?

ESWT sırasında, özellikle ilk seanslarda hafif-orta şiddette ağrı hissedilebilir. Bu durum, şok dalgalarının dokuya etki etmesi nedeniyle normaldir ve genellikle seans sonrası hızla geçer.

Günlük Aktiviteleri Ne Zaman Yapmaya Başlanır?

Çoğu hasta, ESWT seansından birkaç saat sonra günlük aktivitelerine dönebilir. Ancak, ağır fiziksel aktiviteler için 48 saat dinlenme önerilir.

Tedavi Sonrası Tekrar Etme Riski Var mı?

Tedavi sonrası tekrar etme riski vardır; ancak, düzenli egzersiz yapmak, duruş bozukluklarını düzeltmek ve fizyoterapistin önerilerine uymak bu riski minimuma indirir.