0545 278 87 97

Online Randevu

Donuk Omuz Nedir?

Donuk omuz, tıbbi adıyla adheziv kapsülit, omuz eklem kapsülünün kalınlaşması, sertleşmesi ve çevresinde yapışıklık oluşması nedeniyle omuz hareketlerinde kısıtlanma ve ağrıya yol açan bir rahatsızlıktır.

Omuz eklemi, geniş hareket açıklığına sahip olup, çevresindeki bağ, tendon ve kapsül yapıları sayesinde stabilite kazanır. Donuk omuzda bu kapsül daralır ve hareket kabiliyetini sınırlar.

Donuk Omuz Neden Olur?

Donuk omuz, çoğu zaman ani değil, kademeli olarak gelişir.

Başlıca nedenleri:

  • Travma veya Cerrahi:
  • Omuz yaralanmaları (kırık, çıkık vb.)
  • Omuz cerrahileri sonrası hareketsizlik
  • Uzun Süre Hareketsizlik:
  • Kol kırığı sonrası alçı uygulamaları
  • İnme sonrası hareketsizlik
  • Metabolik Hastalıklar:
  • Diyabet (Tip 1 ve Tip 2)
  • Hipotiroidi, hipertiroidi
  • Parkinson hastalığı
  • Omuz Rahatsızlıkları:
  • Rotator manşet yırtığı
  • Omuz impingement sendromu
  • Artrit (romatoid artrit, osteoartrit)
  • Diğer Faktörler:
  • 40 yaş üstü olmak
  • Kadınlarda daha sık görülür
  • Geçmişte donuk omuz öyküsü

 

Donuk Omuzun Belirtileri Nelerdir?

Donuk omuzun belirtileri genellikle yavaş gelişir ve üç aşamada ilerler:

  • Omuz hareketlerinde kısıtlanma (özellikle baş üstü ve arkaya uzanma hareketlerinde)
  • İstirahatte ve hareketle artan omuz ağrısı
  • Omuzda sertlik hissi
  • Günlük aktiviteleri yaparken zorlanma (giyinme, taranma, omuz seviyesinin üzerine uzanma)
  • Uyku sırasında omuz ağrısı (genellikle etkilenen taraf üzerine yatıldığında artar)

Donuk Omuzda İlk Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?

Dinlenme: Ağrıya sebep olan aktivitelerden kaçının.

  • Soğuk/Isı Uygulaması:
  • İlk dönemde inflamasyonu azaltmak için buz uygulaması (20 dakika, 3-4 kez/gün).
  • İlerleyen dönemde kasları gevşetmek için sıcak uygulama.
  • Kol Askısı Kullanımı: Hareketin çok ağrıya yol açtığı durumlarda kısa süreli kullanılabilir.
  • Ağrı Kesici Kullanımı: Non-steroidal anti-inflamatuvar ilaçlar (NSAID) ağrıyı azaltabilir (doktor önerisiyle).

Donuk Omuz Tanısı Nasıl Konulur?

  • Anamnez (Hasta Hikayesi):
  • Ağrının başlangıcı, süresi ve günlük yaşam aktivitelerine etkisi değerlendirilir.
  • Fiziksel Muayene:
  • Omuz hareket açıklığı (ROM) testleri yapılır.
  • Aktif hareket: Hastanın kendi başına yaptığı hareketler.
  • Pasif hareket: Fizyoterapistin yardımıyla yapılan hareketler (her ikisinde de kısıtlanma donuk omuzu işaret eder).
  • Görüntüleme Yöntemleri:
  • Röntgen: Kireçlenme veya kemik patolojilerini dışlamak için.
  • MR (Manyetik Rezonans): Yumuşak doku yapılarında inflamasyon veya yırtık varlığını değerlendirir.
  • Ultrason: Eklem kapsülü kalınlaşmasını ve yapışıklıkları gösterir.

Donuk Omuzun Evreleri Nelerdir?

  1. Evre 1 (Ağrılı Dönem – Donma Evresi) (2-6 ay):
    • Omuz hareketlerinde ağrı ve kısıtlanma başlar.
    • Ağrı özellikle gece belirgindir.
  1.      Evre 2 (Adheziv Dönem – Donmuş Evre) (6-12 ay):
  • Ağrı azalır ama hareket kısıtlılığı belirginleşir.
  • Günlük aktivitelerde zorlanma artar.
  1.         Evre 3 (Çözülme Dönemi – İyileşme Evresi) (12-24 ay):

 

  • Hareket açıklığı kademeli olarak artar.
  • Ağrı tamamen kaybolur.

Not: Tedavi süreci kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

Donuk Omuz Ne Kadar Sürede İyileşir?

Donuk omuzun iyileşme süreci hastanın genel sağlık durumu, tedaviye uyumu ve omuz hareketliliğine göre değişebilir:

  • Hafif vakalarda 6-12 ayda iyileşme sağlanabilir.
  • Orta dereceli vakalarda tedavi süresi 12-18 ayı bulabilir.     
  • Şiddetli ve diyabetle ilişkili vakalarda iyileşme 2 yıla kadar uzayabilir.

Not: Fizyoterapiye düzenli devam etmek iyileşme sürecini kısaltır.

Donuk Omuz Ne Kadar Sürede İyileşir?

  1. Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi:      
  • Omuz hareket açıklığını artırmaya yönelik egzersiz programları uygulanır.
  • Fizyoterapi ve Egzersiz:
  • Hareket açıklığı (ROM), germe ve güçlendirme çalışmaları yapılır.
  • Manuel Terapi:
  • Omuz eklem kapsülünün mobilitesini artırmak için elle yapılan manipülasyon teknikleri.
  • Bilgisayar Destekli Traksiyon (BTT):
  • Omuz eklem kapsülündeki basıyı hafifletmek için kullanılır.
  • ESWT (Şok Dalga Tedavisi):
  • Yumuşak dokudaki kan akışını artırarak doku iyileşmesini destekler.
  • TENS (Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu):   Ağrı kontrolü için düşük frekanslı elektrik akımı uygulanır.
  • PRP (Platelet-Rich Plasma) Enjeksiyonu:
  • Omuz eklem kapsülüne trombositten zengin plazma enjekte edilerek iyileşme süreci hızlandırılır.
  • Medikal Tedavi:
  • NSAID ilaçlar: İltihabı ve ağrıyı azaltır.
  • Kortikosteroid Enjeksiyonları: Omuz kapsülündeki inflamasyonu azaltmak için uygulanır.

Donuk Omuzda Uygulanan Egzersizler Nelerdir?

  • Pendulum Egzersizi (Sarkaç Hareketi): Omuz eklemine yük bindirmeden hareketi artırır.
  • Parmak Yürütme Egzersizi: Parmakları duvar boyunca yukarı doğru yürütme hareketi.
  • Omuz Germe Egzersizleri:
  • Kol öne, arkaya ve yana doğru gerilir.
  • Omuz İzometrik Egzersizleri: Kasları güçlendirirken ekleme yük bindirmez.
  • Thera-Band Egzersizleri: Dirençli bant kullanarak omuz çevresindeki kasları kuvvetlendirir.

Uyarı: Egzersizler fizyoterapist kontrolünde ve ağrıyı artırmayacak seviyede yapılmalıdır.

Donuk Omuzda Cerrahi Tedavi Ne Zaman Gerekir?

Donuk omuz vakalarının büyük çoğunluğu konservatif tedaviyle düzelir. Ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir:

  • Fizyoterapi ve ilaç tedavisine rağmen 6 aydan uzun süren şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı.
  • Omuz eklem kapsülünde ciddi yapışıklık ve hareket kaybı.
  • Günlük yaşam aktivitelerini ciddi şekilde etkileyen fonksiyon kaybı.

Donuk Omuz Ameliyatı Nasıl Yapılır?

  • Manipülasyon Anestezi Altında (MUA):
  • Hasta anestezi altındayken omuz pasif olarak hareket ettirilerek yapışıklıklar kırılır.
  • Artroskopik Kapsül Gevşetme:
  • Küçük kesilerle eklem kapsülündeki yapışıklıklar temizlenir.
  • Subakromiyal Dekompresyon:
  • Eklem hareketlerini kısıtlayan anatomik yapıların temizlenmesi işlemi.

Not: Cerrahiden sonra yoğun bir fizyoterapi süreci gereklidir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

  • İlk hafta boyunca soğuk uygulama ve ağrı kontrolü yapılır.
  • 2-4 hafta arasında kontrollü pasif hareket egzersizlerine başlanır.
  • 6-8 hafta içinde omuz hareketlerinde belirgin iyileşme gözlenir.
  • 3-6 ay arasında tam fonksiyon kazanımı hedeflenir.

Donuk Omuzdan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

  • Omuz eklemini uzun süre hareketsiz bırakmaktan kaçının.         
  • Omuz yaralanmaları veya cerrahiler sonrasında erken dönemde hareket egzersizlerine başlayın.
  • Omuz kaslarını güçlendirmek için düzenli egzersiz yapın.
  • Diyabet, tiroid gibi hastalıkları kontrol altında tutun.
  • Günlük aktivitelerde omuz eklemini zorlamaktan kaçının.

Hastaların Donuk Omuz Deneyimleri Nelerdir?

  • Başlangıçta omuz ağrısı ve hareket kaybının yavaşça artması.
  • Uyurken omuz ağrısı nedeniyle rahat pozisyon bulamama.
  • Fizyoterapi sürecinde ağrının kademeli olarak azalması.     
  • Manipülasyon sonrası hareket açıklığında belirgin iyileşme.

Tedavide Fizyoterapinin Rolü Nedir?

  • Donuk omuzun her evresinde hareket açıklığını artırmaya yönelik çalışmalar yapar.
  • Ağrıyı azaltmak için elektroterapi ve manuel terapi teknikleri uygular.
  • Omuz çevresindeki kasları güçlendirerek iyileşme sürecini hızlandırır.
  • Cerrahi sonrası rehabilitasyon sürecini planlar ve uygular.

Sık Sorulan Sorular

Tedavi Sürecinde Ağrı Olur mu?

Evet, özellikle ilk dönemde hareketler sırasında ağrı olabilir. Ancak fizyoterapinin düzenli uygulanması ve doğru ağrı kontrolü ile bu durum hafifletilir.

Günlük Aktiviteleri Ne Zaman Yapmaya Başlanır?

Hafif vakalarda 3-6 ay içinde günlük aktivitelere dönülebilir. Cerrahi sonrası bu süreç 6-8 haftayı bulabilir.

Tedavi Sonrası Tekrar Etme Riski Var mı?

Donuk omuz tedavi sonrası genellikle tekrarlamaz. Ancak diyabet, tiroid hastalıkları veya geçirilmiş omuz yaralanmaları varsa tekrarlama riski artabilir.