Dirsek Kireçlenmesi Nedir?

Dirsek kireçlenmesi, dirsek eklemindeki kıkırdak dokunun zamanla aşınması ve yıpranması sonucu meydana gelen kronik bir eklem hastalığıdır. Kıkırdak doku aşındıkça eklemde sürtünme artar, kemikler birbirine temas eder ve ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik gibi belirtiler ortaya çıkar.

Dirsek eklemi, humerus (üst kol kemiği), ulna ve radius (ön kol kemikleri) arasındaki kompleks bir yapıya sahiptir. Kireçlenme genellikle aşırı kullanım, tekrarlayan hareketler veya travmalar nedeniyle gelişir.

Dirsek Kireçlenmesi Neden Olur?

Dirsek kireçlenmesine yol açan başlıca nedenler şunlardır:

İleri yaş: Yaşlanma ile kıkırdak dokunun doğal olarak yıpranması.
Mesleki zorlanmalar: Sürekli el ve kol hareketleri gerektiren meslekler (tesisatçılar, marangozlar).
Spor yaralanmaları: Tenis, golf, halter gibi tekrarlayan dirsek hareketleri içeren sporlar.
Travmalar: Düşme, çarpma veya çıkık sonrası oluşan hasarlar.
Eklem hastalıkları: Romatoid artrit, gut hastalığı gibi enflamatuvar eklem rahatsızlıkları.
Genetik yatkınlık: Ailede osteoartrit geçmişi olan kişilerde daha sık görülür.

Dirsek Kireçlenmesinin Belirtileri Nelerdir?

Kireçlenmenin şiddeti arttıkça belirtiler de daha belirgin hale gelir:

Dirsek hareketlerinde ağrı (özellikle kıvırma, kaldırma sırasında)
Dirsek ekleminde sertlik ve tutukluk
Hareket sırasında çıtırtı (krepitasyon) sesi
Dirsek bölgesinde şişlik ve ödem
Kol gücünde azalma ve fonksiyon kaybı
Uzun süre dinlenme sonrası ağrı ve tutukluk
İleri vakalarda dirsekte hareket kısıtlılığı

Dirsek Kireçlenmesinde İlk Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?

Dirsek kireçlenmesi belirtileri ortaya çıktığında aşağıdaki adımlar izlenmelidir:

Dinlenme: Ağrıyı artıran hareketlerden kaçının.
Soğuk/Isı Uygulaması:
Akut ağrı dönemlerinde soğuk uygulama (20 dakika,

3-4 kez) şişliği azaltır.

Kronik ağrı durumlarında ısı uygulaması eklem sertliğini azaltır.
Komprese Edin: Hafif elastik bir bandaj ile dirseği destekleyin.
Anti-inflamatuvar ilaçlar: Ağrıyı hafifletmek için doktor önerisiyle kullanılabilir.
Duruş Kontrolü: Günlük yaşamda dirsek eklemini aşırı zorlayacak hareketlerden kaçının.

Uyarı: Şiddetli ağrı, dirsekte kilitlenme veya hareket kaybı yaşandığında vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.

Dirsek Kireçlenmesi Tanısı Nasıl Konulur?

Tanı koyma sürecinde şu aşamalar izlenir:

Anamnez (Hasta Hikayesi): Belirtilerin başlangıcı, şiddeti ve sürekliliği sorgulanır.
Fiziksel Muayene: Dirsek hareket açıklığı, kas gücü, şişlik ve hassasiyet kontrol edilir.
Görüntüleme Yöntemleri:
Röntgen: Kemik çıkıntıları (osteofitler), eklem aralığının daralması ve kıkırdak kaybı görüntülenir.
Manyetik Rezonans (MR): Kıkırdak dokunun durumu ve yumuşak doku hasarları incelenir.
Ultrason: Efüzyon (eklem sıvısı artışı) ve inflamasyon tespitinde kullanılır.
Laboratuvar Testleri: Romatoid artrit gibi enflamatuvar hastalıklardan şüphelenildiğinde yapılır.

Dirsek Kireçlenmesinin Evreleri Nelerdir?

Evre 1 (Hafif Kireçlenme):
- Kıkırdak yapıda hafif aşınmalar başlar.
- Ara sıra ağrı hissedilir, özellikle zorlayıcı aktiviteler sonrası.

Evre 2 (Orta Düzey Kireçlenme):

Kıkırdak yapıda belirgin incelme gözlenir.
Hareket sırasında ağrı ve hafif şişlik oluşur.

Evre 3 (İleri Düzey Kireçlenme):

Kıkırdak büyük ölçüde kaybolur, kemikler birbirine sürtünür.
Dirsek hareketlerinde kısıtlanma ve sürekli ağrı oluşur.

Evre 4 (Son Evre – Dejeneratif Kireçlenme):

Kıkırdak tamamen aşınır, eklem hareketi ciddi ölçüde kısıtlanır.
Kemik çıkıntıları ve deformasyon belirgin hale gelir.

Dirsek Kireçlenmesi Ne Kadar Sürede İyileşir?

Kireçlenme kronik ve ilerleyici bir hastalık olduğu için tamamen iyileşme genellikle mümkün değildir. Ancak, uygun tedaviyle semptomlar kontrol altına alınabilir:

Hafif kireçlenme vakalarında 4-6 hafta içinde ağrıda belirgin azalma sağlanabilir.
Orta düzey kireçlenmede 2-3 ay boyunca düzenli fizyoterapi gerekebilir.
İleri seviyede cerrahi müdahale sonrası iyileşme süresi 3-6 ay arasında değişir.

Dirsek Kireçlenmesinde Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi:

Fizyoterapi: Kasları güçlendirmek, eklem hareket açıklığını korumak ve ağrıyı hafifletmek için özel egzersiz programları oluşturulur.

Manuel Terapi: Eklem hareket açıklığını artırmak için elle uygulanan mobilizasyon teknikleri kullanılır.

Bilgisayar Destekli Traksiyon (BTT): Dirsek eklemine uygulanan çekme kuvvetiyle eklem aralığını açarak basıyı azaltır.

ESWT (Şok Dalga Tedavisi): Kireçlenme kaynaklı kronik ağrıları azaltmak için dokuya yüksek frekanslı akustik dalgalar gönderilir.

PRP (Platelet-Rich Plasma) Enjeksiyonu: Kıkırdak dokunun kendini yenilemesine destek olmak için trombositten zengin plazma ekleme enjekte edilir.

Kinezyo Bantlama: Dirsek eklemini destekleyerek hareket sırasında ağrı kontrolü sağlar.

Medikal Tedavi: NSAID’ler: Ağrıyı ve inflamasyonu azaltmak için kullanılır.
Kortikosteroid Enjeksiyonu: Şiddetli ağrı ve inflamasyon durumlarında uygulanır.

Dirsek Kireçlenmesinde Uygulanan Egzersizler Nelerdir?

Germe Egzersizleri: Kas ve tendonların esnekliğini artırır.
İzometrik Egzersizler: Kas gücünü artırırken ekleme fazla yük bindirmez.
Fonksiyonel Egzersizler: Günlük yaşam aktivitelerine yönelik hareketleri içerir.
Denge ve Propriyosepsiyon Egzersizleri: Dirsek stabilitesini artırır.

Uyarı: Egzersizler fizyoterapist kontrolünde yapılmalıdır.

Dirsek Kireçlenmesinde Cerrahi Tedavi Ne Zaman Gerekir?

İlaç ve fizyoterapiye rağmen ağrının devam etmesi.
Dirsek hareket açıklığında ciddi kısıtlanma olması.
Günlük aktiviteleri etkileyen fonksiyon kaybının oluşması.
Kıkırdağın tamamen aşındığı ileri vakalarda.

Dirsek Kireçlenmesi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Artroskopik Temizleme (Debridman): Eklem içindeki osteofitler (kemik çıkıntıları) ve iltihaplı doku temizlenir.

Osteotomi: Eklem üzerindeki yük dağılımını değiştirmek için kemik yapıda düzeltme yapılır.

Parsiyel Artroplasti (Kısmi Protez): Kireçlenmenin lokalize olduğu bölgede protez yerleştirilir.

Total Dirsek Protezi: Kıkırdağın tamamen aşındığı durumlarda eklem yapısı protezle değiştirilir.

Artroskopik yöntem, minimal invaziv olduğu için iyileşme süreci daha hızlıdır.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

İlk 2 hafta istirahat ve ödem kontrolü sağlanır.
3-4 hafta arasında hafif egzersizlere başlanır.
6-8 hafta içinde dirsek hareketleri artırılır.
3-6 ay sonunda tam fonksiyon hedeflenir.

Dirsek Kireçlenmesinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Dirsek eklemini zorlayan tekrarlayan hareketlerden kaçının.
Egzersiz öncesinde mutlaka ısınma hareketleri yapın.
Kasları güçlendirmek için düzenli egzersiz yapın.
Mesleki zorlanmalarda molalar vererek dirseği dinlendirin.
Ergonomik ekipman kullanarak ekleme binen yükü azaltın.

Hastaların Dirsek Kireçlenmesi Deneyimleri Nelerdir?

Hareket sırasında çıtırtı sesi ve ağrı hissi.
Fizyoterapi sonrasında ağrıda belirgin azalma.
Günlük işlerde zorlanmanın giderek azalması.
PRP ve ESWT uygulamalarında iyileşme sürecinin hızlanması.

Tedavide Fizyoterapinin Rolü Nedir?

Eklem hareket açıklığını korumak ve artırmak için egzersiz programı oluşturur.
Kas dengesizliklerini tespit edip düzeltici uygulamalar yapar.
Ağrıyı azaltmak için manuel terapi ve elektroterapi teknikleri uygular.

Cerrahi sonrası rehabilitasyon sürecini yönetir

Sık Sorulan Sorular

Tedavi Sürecinde Ağrı Olur mu?

İlk seanslarda hafif ağrı olabilir. Ancak, fizyoterapist kontrolünde bu ağrı minimuma indirilir.

Günlük Aktiviteleri Ne Zaman Yapmaya Başlanır?

Hafif kireçlenme durumlarında birkaç hafta içinde günlük aktivitelere dönüş mümkündür. Cerrahi sonrası bu süre 6-8 haftayı bulabilir.