0545 278 87 97

Kifoz Nedir?

Kifoz, omurganın normalden daha fazla öne eğilmesiyle oluşan duruş bozukluğudur. Genellikle sırt bölgesinde görülür ve sırttaki doğal eğrilik 20-45 derece arasında olmalıdır. Kifoz durumunda bu açı 45 derecenin üzerine çıkar ve kişide kambur duruş oluşur.

Normal Omurga Yapısı:

  • Boyun (servikal) bölgesinde lordoz (içe kavis)
  • Sırt (torakal) bölgesinde kifoz (dışa kavis)
  • Bel (lomber) bölgesinde lordoz (içe kavis)

Kifozun Oluşma Bölgeleri:

  • Torakal kifoz (en sık görülen)
  • Servikal kifoz (boyun bölgesinde)
  • Lomber kifoz (bel bölgesinde)

Kifoz Neden Olur?

Kifozun nedenleri genetik, çevresel ve yapısal faktörlere bağlı olarak değişebilir:

Yapısal Nedenler:

Scheuermann Kifozu: Omurga gelişim bozukluğu nedeniyle omurların kama şeklini alması.

  • Konjenital (Doğumsal) Kifoz: Omurga kemiklerinin doğuştan anormal gelişmesi.

Duruş Bozuklukları:

  • Uzun süre masa başında oturma
  • Telefon ve bilgisayar kullanırken öne eğik duruş
  • Sırt kaslarının zayıflaması

Travma ve Yaralanmalar:

  • Omurga kırıkları veya yaralanmalar
  • Ameliyat sonrası komplikasyonlar

Kemik Erimesi (Osteoporoz):

  • Özellikle ileri yaşta kemik yoğunluğunun azalması nedeniyle omurga çökmesi.

Kas ve Sinir Hastalıkları:

  • Serebral palsi, müsküler distrofi gibi hastalıklarda kas dengesizliği nedeniyle.

Diğer Faktörler:

  • Obezite (karın bölgesindeki ağırlık nedeniyle)
  • Genetik yatkınlık

Kifozun Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, kifozun derecesine ve tipine göre farklılık gösterebilir:

  • Omuzların öne yuvarlanması ve sırtın kamburlaşması
  • Belirgin postür bozukluğu (kamburluk)
  • Sırt, bel ve boyun ağrısı
  • Uzun süre ayakta duramama ve çabuk yorulma              
  • Göğüs kafesinde daralma ve nefes darlığı (ileri derecelerde)
  • Omuzlar arasında ağrı ve sertlik

İleri vakalarda karın bölgesinin öne çıkması

Scheuermann kifozunda:

  • Genellikle genç yaşlarda ortaya çıkar.
  • Sırtta sertlik ve ağrı daha belirgindir.

Osteoporotik kifozda:

  • Kemik erimesine bağlı omurga çökmeleriyle birlikte gelişir.

Kifozda İlk Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?

 

Kifoz genellikle ani gelişen bir durum olmadığından, erken dönemde fark edildiğinde aşağıdaki adımlar izlenebilir:

  • Duruş Eğitimi: Dik durma alışkanlığı kazandırılmalıdır.
  • Sırt Kaslarını Güçlendirme Egzersizleri: Omurga desteği için önemlidir.
  • Ağrı Kontrolü: Ağrı hissediliyorsa kısa süreli dinlenme ve sıcak-soğuk kompres uygulanabilir.
  • Postür Desteği: Özellikle büyüme çağındaki çocuklarda uygun korse kullanımı önerilebilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

  • Uzun süre oturulan alanların ergonomik olarak düzenlenmesi.
  • Okul çağındaki çocuklarda sırt çantası kullanımının dengeli olması.
  • Belirtiler fark edildiğinde zaman kaybetmeden uzmana başvurulmalıdır.

Kifoz Tanısı Nasıl Konulur?

Tanı koyma sürecinde izlenen adımlar:

  • Hasta Hikayesi (Anamnez):
  • Kifozun ne zaman başladığı, artış hızı ve varsa ağrının şiddeti sorgulanır.

Fiziksel Muayene:

  • Omuz, sırt ve beldeki eğrilik incelenir.
  • Adam’s Eğilme Testi: Hasta öne eğildiğinde sırt bölgesindeki asimetri kontrol edilir.
  • Görüntüleme Yöntemleri:
  • Röntgen: Cobb açısı ölçülerek kifozun derecesi tespit edilir.
  • MR (Manyetik Rezonans): Omurilik basısı veya yumuşak doku hasarı değerlendirilir.
  • BT (Bilgisayarlı Tomografi): Doğumsal anomalileri daha ayrıntılı görmek için kullanılır.

Kifozun Evreleri Nelerdir?

  1. Hafif Kifoz (45-55 derece):
    • Genellikle postüral nedenlidir.
    • Duruş bozukluğu ve hafif ağrılar olabilir.
  1.      Orta Dereceli Kifoz (55-70 derece):
  • Sırt ağrısı ve omuzlarda belirgin yuvarlanma gözlemlenir.
  • Kas dengesizlikleri ortaya çıkar.
  1.      İleri Dereceli Kifoz (70 derece ve üzeri):
  • Belirgin kamburluk ve göğüs kafesinin daralmasıyla nefes darlığı yaşanabilir.
  • Cerrahi müdahale gerekebilir.

Kifoz Ne Kadar Sürede İyileşir?

Tedavi süresi kifozun tipine, derecesine ve uygulanan tedavi yöntemine göre değişir:

  • Postürel kifozda: 3-6 ay düzenli egzersizle düzelme sağlanabilir.
  • Scheuermann kifozunda: Korse ve egzersizle 6 ay-1 yıl arasında iyileşme sağlanabilir.
  • Osteoporotik kifozda: Kemik yoğunluğunun korunması ve destekleyici tedavi süreci ömür boyu devam edebilir.

Cerrahi müdahale sonrası: İyileşme süresi 3-6 ay arasında değişebilir.

Not: İyileşme sürecinde düzenli fizyoterapi ve doğru postür alışkanlığı önemlidir.

Kifoz Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi:         

  • Fizyoterapi ve Egzersiz
  • Omurga çevresindeki kasları güçlendirmek için planlanan özel egzersiz programları.
  • Schroth Egzersizleri kifoz tedavisinde sıkça kullanılır.
  • Manuel Terapi:
  • Kas spazmlarını gidermek ve omurga hareketliliğini artırmak için fizyoterapist tarafından elle uygulanan teknikler.
  • Korse Kullanımı:
  • Özellikle büyüme çağındaki çocuklarda ilerlemenin durdurulması için kullanılır.
  • Milwaukee Korse ve Cheneau Korse yaygın olarak tercih edilir.
  • Bilgisayar Destekli Traksiyon (BTT):
  • Omurgaya uygulanan kontrollü çekme kuvvetiyle yükü azaltır ve kas dengesini destekler.
  • ESWT (Şok Dalga Tedavisi):
  • Kas spazmlarını çözmek ve ağrıyı azaltmak için kullanılır.
  • Postüral Düzeltme Egzersizleri:
  • Günlük yaşam aktivitelerinde omurga sağlığını korumak için duruş eğitimi verilir.
  • Medikal Tedavi:
  • İleri dereceli ağrı durumlarında anti-inflamatuvar ilaçlar kullanılabilir.
  • Osteoporoz kaynaklı kifozda kemik yoğunluğunu artırıcı ilaç tedavisi uygulanabilir.

Kifoz Tedavisinde Uygulanan Egzersizler Nelerdir?

  • Germe Egzersizleri: Sırt ve omuz kaslarının esnekliğini artırır.
  • Schroth Egzersizleri: Skolyozda olduğu gibi kifoz tedavisinde de postüral düzeltme için kullanılır.
  • Pilates ve Yoga: Duruş bozukluklarının düzeltilmesine yardımcı olur.
  • Propriyosepsiyon Egzersizleri: Vücut farkındalığını artırarak doğru postürü destekler.
  • Omuz ve Sırt Kaslarını Güçlendirme Egzersizleri: Omuz retraksiyon egzersizleri ile duruş düzeltmesi yapılır.

Öneri: Egzersizler mutlaka fizyoterapist kontrolünde planlanmalı ve uygulanmalıdır.

Kifozda Cerrahi Tedavi Ne Zaman Gerekir?

  • Cobb açısının 70 dereceyi geçmesi.
  • Ağrının günlük aktiviteleri kısıtlaması.
  • Solunum ve dolaşım problemlerinin ortaya çıkması.
  • Estetik kaygıların psikolojik rahatsızlığa yol açması.

Kifoz Ameliyatı Nasıl Yapılır?

  • Spinal Füzyon (Omurga Dondurma):
  • Eğrilik düzeltilerek omurlar metal çubuk ve vidalarla sabitlenir.
  • Kemik grefti ile omurların kaynaşması sağlanır.
  • Osteotomi:
  • Omurga üzerindeki aşırı eğimi düzeltmek için yapılan cerrahi işlemdir.
  • Dinamik Stabilizasyon:
  • Hareket kabiliyetini koruyarak omurga dengesini sağlamak için daha esnek sistemler kullanılır.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

İlk 2-4 hafta boyunca hareket kısıtlaması ve korse kullanımı.

  • 6-8 hafta sonra hafif egzersizlere başlanır.
  • 3-6 ay arasında omurga fonksiyonları büyük ölçüde geri kazanılır.
  • Tam iyileşme süreci 1 yılı bulabilir.

Not: Ameliyat sonrası düzenli fizyoterapi ve postür egzersizleri, uzun vadede omurga sağlığını korumak için önemlidir.

Kifozdan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

  • Çocukluk çağından itibaren doğru duruş alışkanlığı kazandırmak.
  • Bilgisayar ve telefon kullanırken baş ve sırt pozisyonuna dikkat etmek.
  • Ağırlık taşıma sırasında yükü simetrik dağıtmak.
  • Düzenli sırt ve omuz kası güçlendirme egzersizleri yapmak.
  • Obeziteden kaçınarak omurgaya binen yükü azaltmak.

Hastaların Kifoz Deneyimleri Nelerdir?

  • Çocukluk döneminde fark edilen postür bozukluğu.
  • Schroth egzersizleriyle duruşta belirgin düzelme.
  • Osteoporotik kifozda fizik tedavi sonrası ağrıların azalması.
  • İleri dereceli vakalarda cerrahi sonrası duruşun düzelmesi ve ağrı kontrolü.

Tedavide Fizyoterapinin Rolü Nedir?

  • Omurga etrafındaki kas dengesizliklerini giderir.
  • Doğru duruş alışkanlığı kazandırır.
  • Solunum kapasitesini artırarak yaşam kalitesini iyileştirir.
  • Cerrahi sonrası omurga hareketliliğini korur.

Sık Sorulan Sorular

Tedavi Sürecinde Ağrı Olur mu?

Hafif ve orta dereceli vakalarda genellikle ağrı minimaldir. İleri dereceli kifozda omurga üzerindeki baskı nedeniyle ağrı oluşabilir, fizyoterapi ve medikal tedaviyle kontrol altına alınır.

Günlük Aktiviteleri Ne Zaman Yapmaya Başlanır?

Postürel kifozda egzersiz tedavisiyle birkaç hafta içinde günlük aktivitelere dönülebilir. Cerrahi sonrası ise 6-8 hafta sonrasında günlük hareketlere izin verilir.

Tedavi Sonrası Tekrar Etme Riski Var mı?

Postürel kifozda egzersiz ve postür alışkanlıklarının sürdürülmemesi durumunda tekrar etme riski vardır. Yapısal kifozda cerrahi sonrası tekrarlama nadirdir.